Η ζωή στην Ίμβρο, ένα αμιγώς ελληνικό νησί στο βορειοανατολικό Αιγαίο, ήταν άμεσα συνδεδεμένη με τη φύση και τη θρησκεία. Ο κύκλος των εποχών εμπλουτισμένος με το ετήσιο εορτολόγιο, διανθιζόταν από ήθη, παραδόσεις, δραστηριότητες και έθιμα άμεσα συνδεδεμένα με τον τόπο και τη μακραίωνη ιστορία του, αλλά και με τις τρέχουσες ανάγκες των ανθρώπων για επιβίωση, επικοινωνία, έκφραση και ψυχαγωγία, στο πλαίσιο πάντα του προστατευτικού ιστού της κοινότητας. Η ποικιλία και η ευρηματικότητά τους είναι αξιοθαύμαστη, όπως και ο πλούτος τους σε πληροφορίες για την καθημερινή ζωή, την οικιακή οικονομία, τις ανθρώπινες σχέσεις και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε χωριού. Χάρη σε μερικούς φωτισμένους και ιδιαίτερα προικισμένους ανθρώπους, όπως οι ιεράρχες και Διδάσκαλοι του Γένους Βαρθολομαίος Κουτλουμουσιανός ο Ίμβριος (1772-1851), Νικηφόρος Γλυκάς ο Ίμβριος (1819-1896) και Μελίτων Χατζής (1913-1989), ο καθηγητής γλωσσολογίας Νικόλαος Ανδριώτης (1906-1976), οι δάσκαλοι Αλέξανδρος Ζαφειριάδης (1888-1956) και Κώστας Ξεινός (1913-1987), ο ζωγράφος Νίκος Παλαιόπουλος (1908) και άλλοι, διασώθηκαν ενδιαφέρουσες όψεις και εκφράσεις της πολιτισμικής ταυτότητας του νησιού και των ανθρώπων του. Σε αυτές συγκαταλέγονται η λαϊκή αρχιτεκτονική, οι τοπικές ενδυμασίες, το τοπικό γλωσσικό ιδίωμα, οι μύθοι και θρύλοι, οι παραδόσεις, παροιμίες, προλήψεις και δοξασίες, τα παραμύθια, γνωμικά και αινίγματα, οι εκδοτικές δραστηριότητες, τα έθιμα της γέννησης, του γάμου και του θανάτου, τα εορταστικά ήθη και έθιμα, η μουσική, τα τραγούδια και οι χοροί, τα παιδικά παιχνίδια, οι λαϊκές τέχνες και τα παραδοσιακά επαγγέλματα, κ.ά.  

 Η ΜΟΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΧΟΡΕΥΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΤΗΣ ΙΜΒΡΟΥ

H Ίμβρος και η μουσική της Η Ίμβρος ανήκει στο σύμπλεγμα των Θρακικών Σποράδων και μαζί με τα υπόλοιπα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου αποτελούσε για αιώνες φυσική προέκταση των μικρασιάτικων παραλίων και συνδεόταν άρρικτα ιστορικά και πολιτισμικά με την "Αιολική γη". Η Ίμβρος και η Τένεδος αποτελούν τις μοναδικές περιπτώσεις ελληνικών νησιών που ενώ το 1923 παραδόθηκαν με την Συνθήκη της Λωζάννης στην Τουρκία, χάρη ακριβώς στην απομόνωση τους κατάφεραν να διατηρήσουν ατόφια την μουσικοχορευτική τους παράδοση με έντονα τα ίχνη του παλαιού γεωγραφικού ενιαίου χώρου Ανατολικού Αιγαίου. Σε αντίθεση με τα υπόλοιπα νησιά τα οποία έχοντας σαν "ενδοχώρα" τη Μικρασία, μετά την Μικρασιατική καταστροφή στρέφουν τον προσανατολισμό τους στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα να κοπεί ο ομφάλιος λώρος που τους ένωνε με την "μητέρα γη" τη Μικρασία. Έτσι θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι το μουσικό πρόσωπο του νησιού φέρει έντονα την επίδραση του μικρασιάτικου μουσικού πλούτου σε μια "Ίμβριώτικη εκδοχή" με έντονο το στοιχείο της ντοπιολαλιάς και με αποτέλεσμα τη δημιουργία του "Ίμβριώτικου ύφους", το οποίο εντάσσεται απευθείας στην αιγαιοπελαγίτικη μουσική παράδοση.Η μουσική παράδοση της Ίμβρου ανήκει στην κατηγορία των μουσικών ιδιωμάτων της θαλασσινής Ελλάδας και αφομοιώνει μουσικά στοιχεία από την ευρύτερη περιοχή, πράγμα το οποίο μαρτυρείται στις μελωδίες και στους οργανικούς σκοπούς του νησιού.

H ΚΑΤΟΙΚΙΑ ΣΤΗΝ ΙΜΒΡΟ

Μια πολεοδομία αυτάρκειας σε απόλυτη αρμονία με το φυσικό τοπίο  Έως το 1964 οι επτά οικισμοί της Ίμβρου, που παρουσιάζουν μια μοναδική εικόνα αισθητικής, είχαν από 200 έως 2.500 κατοίκους ο καθένας. Για την ακριβή χρονολογία και τις συνθήκες ίδρυσής τους δεν υπάρχουν τεκμηριωμένα στοιχεία. Είναι όμως βέβαιο ότι τα ίχνη τους χάνονται στα μέσα του προπερασμένου αιώνα και όπως τα γειτονικά νησιά του Β. Αιγαίου (Λήμνος, Σαμοθράκη, Θάσος κτλ.) έχουν δομικά και μορφολογικά χαρακτηριστικά της Μακεδονίτικης αρχιτεκτονικής. Είναι δε χωροθετημένοι σε δυσπρόσιτες και απομακρυσμένες από τη θάλασσα περιοχές. Η στρατηγικής σημασίας γεωγραφική θέση της Ίμβρου, απέναντι από τα στενά των Δαρδανελλίων, σφράγισε τη μοίρα της, από την αρχαιότητα μέχρι τα νεώτερα χρόνια. Οι κάτοικοί της, αναγκασμένοι να επιβιώνουν μέσα σε δυσμενείς φυσικές και ιστορικές συνθήκες, ανέπτυξαν ιδιότητες ευέλικτης προσαρμοστικότητας και κοινωνικότητας που ενισχύονταν από μία ισορροπία και ενότητα στις μεταξύ των σχέσεις. Οι ιδιότητες αυτές και η οικονομική ανεξαρτησία ήταν απαραίτητες για να μπορούν οι Ίμβριοι να αντιμετωπίζουν τόσο το φυσικό αποκλεισμό από τη θάλασσα, όσο και την αδιαφορία του τουρκικού κράτους που μερικές φορές κατέληγε στον οικονομικό αποκλεισμό. Για τους λόγους αυτούς, οι παραγωγικές διαδικασίες στην Ίμβρο βασίζονταν στην κλειστή (αυτάρκη) οικιακή οικονομία. Η αγροτική ιδιοκτησία ήταν μικρή και κατανεμημένη έτσι ώστε να εξασφαλίζει επάρκεια αγαθών σε όλους, ενισχύοντας ταυτόχρονα την απαραίτητη κοινωνική ισορροπία. Η εσωτερική ενότητα της κοινότητας ενισχύονταν ακόμη και από τη βιωμένη συλλογική μνήμη της παράδοσης και της συμμετοχικής δημοκρατίας (μην ξεχνάμε ότι η Ίμβρος ήταν αθηναϊκή κληρουχία. Όλοι οι κάτοικοι συνέβαλαν στην παραγωγή κοινωφελούς -και όχι μόνο- έργου (κατασκευή δρόμων, σχολείων, συγκομιδή καρπών, κ.ά.). Ο φόβος των επιδρομών και η πολιτική αστάθεια επέβαλαν στους Ιμβρίους να αποφεύγουν κάθε προκλητική επίδειξη πλούτου, εθνικών και θρησκευτικών συμβόλων μέσα από την αρχιτεκτονική τους (εκκλησίες χωρίς τρούλους και ψηλά καμπαναριά, λιτά εκπαιδευτικά ιδρύματα, απουσία αρχοντικών σπιτιών, κ.ά.). Όλες οι παραπάνω ιδιαιτερότητες και τα χαρακτηριστικά αποτυπώθηκαν και εκφράστηκαν με σαφήνεια στο ανώμαλο και ορεινό πεδίο των οικισμών της Ίμβρου, με αποτέλεσμα μια πολεοδομία της ανάγκης και της αυτάρκειας.